De dood van de vader van Sebastiaan Jan Wesselink
Van 7 tot 10 september 1932 zijn er in Driebergen weer de gewestelijke schietwedstrijden van de Burgerwacht. In de hoedanigheid van voorzitter van de gewestelijke wedstrijdcommissie opent Sebastiaan die met een kort woord. Hij wenst iedereen veel succes, eer en prijzen toe en vraagt de enige aanwezige vrouw het eerste schot te lossen. Op het programma staan korps-, personele-, propaganda- en vrijebaanwedstrijden. Ook meldt hij dat de wekelijkse oefeningen op vrijdag 26 september om vijf uur 's middags weer zullen beginnen. Later in het jaar, op vrijdag 9 december 1932 wordt de vrijwillige brandweer van Driebergen en Rijsenburg, net als eerder de gemeentes zelf, samengevoegd. Sebastiaan Jan wordt tot voorzitter van de vereniging benoemd.
Op 14 februari 1934 is er een druk bezochte 'lichtbeeldavond' van de vrijwillige brandweer in Driebergen. Voorzitter is op dat moment nog altijd Sebastiaan. De avond is georganiseerd door de Provinciale Utrechtse brandweer Bond en er worden onder meer beelden vertoond van belangwekkende en grote branden van het afgelopen jaar. Zowel de burgemeester als enkele raadsleden en regionale commandanten zijn aanwezig.
Op 1 mei 1934 wordt Sebastiaan tot bestuurslid van het hoofdbestuur van de vrijwillige Burgerwacht gekozen.
Op 21 mei 1935 trouwt de zoon van Sebastiaan, Jan Hermannus bij volmacht in Arnhem met Hendrike Misset en in augustus gaat zijn dochter, Catharina Maria met haar zoon en man voor een vakantie van een half jaar naar de Verenigde Staten.
Het is 8 juni als Sebastiaans vrouw een advertentie plaatst voor een net meisje voor in de ochtenduren.
Een paar weken later, op 21 juni wordt Sebastiaan lid van het comité van aanbeveling ten behoeve van de loterij ten bate van het 'Nederlandsch Gasthuis' voor behoeftige en minvermogende ooglijders. Bij hem kan men ook loten voor de loterij kopen. In november is hij betrokken bij een collecte voor het plaatselijk crisiscomité. Na de collecte kunnen mensen die per ongeluk zijn overgeslagen nog geld bij hem brengen.
Het wordt 13 februari 1936 en de Nationale Bond 'Het Mobilisatiekruis' viert onder leiding van de voorzitter Sebastiaan, het tienjarig bestaan in de 'Utile Dolci' in Driebergen. Sebastiaan heet iedereen. maar vooral de aanwezige dames, welkom. Hij biedt mevrouw Zeeman en mevrouw De Moor een bloemetje aan. Terwijl de heer De Moor zijn leedwezen betuigt over de afwezigheid van mevrouw Wesselink. Om haar te eren biedt hij Sebastiaan een fruitmand aan. Het is onbekend gebleven wat hier de exacte reden van is geweest.
Generaal-majoor Zeeman herdenkt op humoristische wijze de mobilisatie en benadrukt het belang hiervan voor ons land. Onder een door het genie-ensemble zachtjes gespeelde Wilhelmus krijgen een twintigtal oud-gemobiliseerden het kruis uitgereikt. Daarna houdt majoor J.H. Sar van de luchtvaartafdeling te Soesterberg een lezing over de snelle ontwikkeling van de luchtvaart. Hierbij wordt een film vertoond. Vervolgens wordt de avond vrolijk doorgebracht met muziek en een tableau. De avond wordt afgesloten met de uitvoering van de voorstelling 'Aan de grens in Augustus 1914'.
Jan Hermannus naar het ouderlijk huis
Wederom wordt het gezin Wesselink verblijd door een verlof van zoon Jan Hermannus. Op 1 januari 1937 krijgt die namelijk een verlof van negen maanden wegens zeven jaar onafgebroken dienst toegewezen. Het gaat echter nog enkele maanden duren voordat hij in Nederland zal aankomen.
Op 7 januari worden door de leden van de Nationale Bond 'Het Mobilisatiekruis' in Driebergen in een allegorische optocht achter het vaandel en onder begeleiding van marsmuziek van 'Aurora' langs het gemeentehuis gedefileerd.
Ongeveer een maand later, op 12 februari 1935 houdt de afdeling de jaarvergadering. Het jaarverslag van 1936 wordt behandeld, er wordt afgesproken te kijken of men met het jaarlijkse uitje naar Den Helder kan gaan en er worden nog enkele mobilisatiekruisen en oorkondes uitgereikt. Ook herkiest men Sebastiaan Jan en J. Stroomenbergh[25].
Kapitein Jan Hermannus vertrekt op 17 maart 1937 vanuit Batavia aan boord van de MS Chr. Huygens naar Europa met een gage van f390 (€ 3.631,73 in 2013). De reis loopt ook deze keer weer via Singapore (19 maart), Colombo (24 maart, Genua (6 april) en Algiers (8) april). Rond 13 april komt hij in Amsterdam aan.
Het is vrijdagavond 2 juli 1937 als Sebastiaan tot bestuurslid wordt gekozen van de vereniging "De Princevlag'. De lijfspreuk van deze vereniging is: 'God, Koningin en Oranje'. De vereniging heeft op dat moment 180 leden, 34 leden in het vlaggenvendel en 31 vlaggen.
Naar de marinebasis in Den Helder
Op 25 augustus bezoekt Sebastiaan Jan met 24 anderen tijdens het jaarlijkse uitje van de afdeling Driebergen-Rijsenburg van de Nationale Bond 'Het mobilisatiekruis' de marinehaven in Den Helder, zoals eerder is voorgesteld. Zij bezoeken dankzij de medewerking van de marineautoriteiten onder meer de onderzeedienstkazerne en bezichtigen uitgebreid de onderzeeër O15. Deze is op 24 juni uit de Spaanse kustwateren teruggekeerd, waar de bemanning gedurende de Spaanse burgeroorlog konvooidiensten heeft gedraaid ter bescherming van de Nederlandsche koopvaardij. Ook nemen zij een kijkje op HMS kruiser 'Java'. Om tien uur ’s ochtends legt Sebastiaan Jan als voorzitter in een korte plechtigheid bij het monument 'Voor hen die vielen' een krans.
Helaas moet er op 1 december 1937[25] weer afscheid worden genomen van zoon Jan Hermannus. Hij keert dan aan boord van de MS Indrapoera terug naar Indië. De reis gaat via Marseille en eindigt op 30 december op de rede van Batavia. Geen van beiden kan dan vermoeden dat dit de laatste keer is dat zij elkaar zullen zien.
De geboorte van prinses Beatrix
Het is een heuglijke dag als op 31 januari 1938 prinses Beatrix wordt geboren. Als dit de volgende dag in het land bekend wordt, barsten de feestelijkheden los. In Driebergen gaan de vlaggen uit en wordt door de luidsprekers van hotel 'Prins van Oranje' muziek gespeeld. De schoolkinderen krijgen beschuit met muisjes en velen mogen gaan kijken naar het afschieten van 51 kanonschoten op het BAP-terrein dat om elf uur begint. ’s Avonds trekken drie muziekverenigingen met andere verenigingen door verschillende delen van de gemeente. Zij komen samen bij het gemeentehuis en daar houdt de burgemeester een toespraak. Hierna blijft het nog lang druk op straat. De volgende dagen gaan de feestelijkheden op nog grotere schaal verder.
Om acht uur in de morgen zijn al enkele honderden mensen aanwezig bij de gezongen aubade bij het gemeentehuis en op het kerkplein. Hierbij zijn de leden van 'De Princevlag' ook aanwezig. Hierna worden in de verschillende kerken erediensten gehouden. In de middag worden voor de kinderen activiteiten georganiseerd met traktaties, een goochelaar en een film. 's Middags zijn er op het BAP-terrein volksspelen en 's avonds is er een lichtoptocht met schitterend versierde praalwagens. Alle verenigingen nemen deel en de stoet is meer dan een kilometer lang. De feestelijkheden rond de geboorte zijn een groot succes en naast 'De Princevlag' levert ook de burgerwacht een aandeel in de festiviteiten.
De 'wapenstilstandsdag' wordt gevierd op 11 november door 'Het Mobilisatiekruis' in de gemeente met een fakkeltocht die gesteund wordt door de padvinders, 'De Princevlag' en 'Aurora'. Daarnaast zijn er dat jaar activiteiten rond het 40-jarige regeringsjubileum van koningin Wilhelmina.
Op 10 maart 1939 is Sebastiaan Jan als voorzitter bij de algemene vergadering van 'Het Mobilisatiekruis'. Naast de terugblik op vorig jaar, bespreekt men of het jaarlijkse uitje naar Rotterdam kan gaan omdat men vanuit het hoofdbestuur daar de mobilisatie wil herdenken. Dezelfde dag worden in de krant de verkiezingen voor de Provinciale Staten en de Gemeenteraad aangekondigd. Als lid van het stembureau nr.1 wordt Sebastiaan benoemd. Ook krijgen enkele nieuwe leden het mobilisatiekruis opgespeld. Vervolgens is hij de 24ste maart is hij als commandant van de Burgerwacht aanwezig bij een propagandabijeenkomst van de Bijzondere Vrijwillige Landweer. In 'Utile Dulci' is de zaal in oranje, rood, wit en blauw en met bloemen versierd.
Aan het begin van de avond komt het vaandel onder hoorngeschal binnen. Er zijn verschillende sprekers. De christelijke zangvereniging 'Gemengd koor' zingt enkele vaderlandse liederen en de film '20 jaar BVL' wordt vertoond.
Iets over het karakter van van Sebastiaan Jan
Op maandag 29 mei viert de Burgerwacht dat Sebastiaan alweer tien jaar commandant is. In een aankondiging wordt aangegeven dat hij direct al populair is geworden door zijn joviale optreden. Ook meldt men dat hij met zijn opgeruimd humeur de meest verstokte pessimist weet te ontwapenen en amicaal is in de dagelijkse omgang. Men vindt dat hij een aangeboren tact in zijn optreden heeft waarmee hij iedereen onbewust voor zich inneemt. Hij is een 'zonnig' mens die je altijd ziet lachen en die men nog nooit boos heeft meegemaakt. Ook lijkt hij in zijn handelen blijken dat hij met een corps vrijwilligers te maken heeft en niet met beroepsleden. Bij beslissingen en plannen wordt altijd de mening van de leden gevraagd. Die weten echter maar zelden iets in te brengen waarmee hij zelf al geen rekening heeft gehouden. Zijn interesse in het schieten leidt ertoe dat vele van de leden scherpschutters zijn geworden en dat zijn carrière in de bond hem al snel tot lid van het hoofdbestuur heeft gemaakt[27].
Op 1 augustus is het tijd voor het jaarlijkse uitje van 'Het Mobilisatiekruis' . De reis gaat, zoals gepland naar Rotterdam. Hier is vanaf 31 juli tot 3 augustus door de afdeling Rotterdam een herdenking georganiseerd omdat het 25 jaar geleden is dat het leger iis gemobiliseerd. De herdenking bestaat uit een schietwedstrijd, schouwburgavond, een gezamenlijke maaltijd en de jaarvergadering.
Op 21 augustus 1939 is Sebastiaan Jan namens het hoofdbestuur van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten en namens de burgerwachten van het gewest Utrecht bij de begrafenis van de gepensioneerd luitenant-kolonel A.C.W. Jansen van de Artillerie van het Nederlands Indisch Leger en oud-voorzitter van de Utrechtse Vrijwillige Burgerwacht.
Rond 29 november is er een goed bezochte vergadering van 'De Princevlag'. De vergadering wordt geopend met een herdenking van 1813. Daarna wordt de wandelclub tot vernieuwing van de activiteiten gemaand. Voor 29 april 1939 zal een vergunning voor een langeafstandsmars worden aangevraagd. Bij de algemene vergadering in Den Haag zal een voorstel worden behandeld tot wijziging van het hoofdbestuur. Sebastiaan Jan zal daar het standpunt van de afdeling verdedigen. Rond 1938 zijn de twijfels over het nut van de burgerwacht al toegenomen. Het militaire vertoon van veel burgerwachten wordt niet overal gewaardeerd. Op het platte land zou deze geheel overbodig zijn en op andere plekken zou hij hooguit twee keer zo groot mogen zijn als de aanwezige politiemacht.
Donkere wolken
De Tweede Wereldoorlog
Gedurende de mobilisatie en gevechtshandelingen doen de burgerwachten inderdaad dienst en alhoewel hun verboden is aan de gevechtshandelingen deel te nemen, houdt niet iedereen zich aan dit verbod. Nederland ziet zich na vijf dagen en het bombardement op Rotterdam gedwongen te capituleren en niet lang daarna beslist de secretarisgeneraal van Binnenlandse Zaken op bevel van de bezetter dat de burgerwachten ontbonden moeten worden en per direct hun handelingen moeten staken. Hierop komt de vrijwillige burgerwacht van Driebergen op de avond van 12 juli 1940 in speciale vergadering bijeen in hotel 'Prins van Oranje'. Gedurende deze vergadering spreekt de burgemeester de aanwezigen toe. Hij bespreekt kort de geschiedenis van de Burgerwacht en herinnert aan de prestaties die de Burgerwacht gedurende de mobilisatie en de oorlogsdagen heeft geleverd. Zij zijn hiermee een grote steun voor hem en de politie geweest. Hierna ontheft Sebastiaan de leden van hun eed of belofte. Ook bedankt hij hen voor de trouw en toewijding die zij bij de burgerwacht getoond hebben. Ook andere personen spreken hun dank uit en roemen de prestaties van de afdeling Driebergen-Rijsenburg.
Ondanks de bezetting is de Nationale Bond 'Het Mobilisatiekruis' nog steeds actief. Op 19 juli 1940 komt de afdeling onder leiding van Sebastiaan voor het eerst sinds de meidagen weer bij elkaar.. Eerst houdt men één minuut stilte voor de vele Nederlandse militairen die zijn gevallen bij de verdediging van het land. Hierna wordt de rol van de bond in de toekomst besproken. Er wordt aangegeven dat de bond een neutrale niet politiek actieve organisatie is en wil blijven.
Maart 1941
Dinsdag 11 maart 1941 is de afdeling Driebergen-Rijsenburg voor de jaarvergadering onder leiding van voorzitter Sebastiaan in hotel 'Prins van Oranje' bijeen. Op die avond zijn ook acht oud-gemobiliseerden 1939-1940 aanwezig. Zij maken deel uit van de opbouwdienst en zullen de avond opluisteren. Zij worden door de voorzitter welkom geheten en vertellen over de meidagen. Ook krijgen drie nieuwe leden in een korte plechtigheid het mobilisatiekruis opgespeld. De officiële onderdelen worden afgewisseld met muziek van de leden van de opbouwdienst, een voordracht door Piet van de eerste vlieggroep en een imitator die verdienstelijk de merel, koekoek en leeuwerik nabootst. Het is een succesvolle avond en iedereen is het er dan ook mee eens als Sebastiaan de meewerkenden uitbundig bedankt en hun een klein aandenken aanbiedt.
Aangezien het bestuur heeft besloten een monument voor de gesneuvelden op de begraafplaats te plaatsen, leggen zij deze avond ook aan de leden voor een medaillon op het monument te plaatsen. Hierbij roepen zij de leden op om op een nader te bepalen datum in optocht met hun kruizen opgespeld naar de onthulling van het monument te trekken en een bloemstuk aan de voet van het monument te leggen waaraan een lint zal worden bevestigd met de tekst 'Zij vielen – opdat wij staan'.
December 1941
Als Nederland vanuit Londen in december 1941 Japan de oorlog verklaart krijgt Sebastiaan Jan nog veel meer te verduren. De pers bericht, zij het door de censuur zwaar gekleurd, uitgebreid over de daarop volgende gebeurtenissen. Hierdoor is Sebastiaan er vast al snel van op de hoogte dat vanaf 25 december Japanse vliegtuigen luchtbombardementen op het vliegveld van Tarakan (Indië), waar zijn zoon Jan Hermannus gelegerd is, zullen gaan uitvoeren.
Ook berichten de Nederlandse kranten over de aanvallen van de Japanners op 10 januari 1942 op Menado en Tarakan bij Borneo. De strijd aldaar duurt slechts twee dagen. Daarna geven de meeste Nederlandse troepen op het eiland zich over. Slechts enkelen weten uit te wijken. De strijd in de rest van Nederlands Indië en daarmee de onzekerheid over het lot van Jan Hermannus duurt echter voort. Ook wanneer Mussert op 10 maart in een radiotoespraak bekend maakt dat Nederlands Indië de voorgaande dag heeft gecapituleerd, is aan deze onzekerheid nog geen eind gekomen.
Het overlijden van Sebastiaan Jan Wesselink
Op 31 maart 1942 kan hij de jaarvergadering van 'Het Mobilisatiekruis' niet meer bijwonen en nog geen vier maanden later, op dinsdag 28 juli 1942 overlijdt hij in zijn huis in Driebergen nadat hij tevergeefs geopereerd is wegens darmkanker[29]. In meerdere kranten wordt gewag gemaakt van zijn overlijden en op 30 juli staat er een kort in memoriam in de Utrechtse Courant. Hierin wordt, naast veel van het bovenstaande ook in herinnering geroepen dat de majoor ook nog actief is geweest voor de vrijwillige Landstorm en het Comité voor Bijzondere Noden. Daarnaast meldt het stuk ook dat zijn aanwezigheid op de schietbaan ertoe heeft geleid dat het in Driebergen-Rijsenburg het 'gezellig schieten' is geweest. De correspondent verwacht dan ook dat er een grote interesse voor de begrafenis zal zijn.
Het wordt zaterdag 1 augustus, op een mooie zomerdag, dat hij wordt begraven op de Nieuwe Algemene Begraafplaats in Driebergen. Na zijn overleiden laat zijn dochter, Catharina Maria (geboren 1907), haar moeder naar Leeuwarden overkomen. Zij is daar met haar zoon op de Spanjaardslaan 105 achtergebleven nadat haar man op 16 februari 1941 is overleden[30]. De oude vrouw wordt daar opgenomen in het zeer luxueuze verpleeghuis de Bornia-kliniek aan de Verlengde Schrans 87 te Huizum (Leeuwarden). Nog geen jaar na de dood van haar man, op 19 juni 1943, overlijdt ook zij en wordt zij bij haar man in Driebergen te ruste gelegd.
Enkele anekdotes
Opmerking:
Noten:
25. Stichtsch Nieuws en Handelsblad jaargang 1937, pagina 21, Regionaal Historisch centrum Zuidoost Utrecht.
|
||||||||||||||
